Vakmensen van het MBO worden niet serieus genomen

U heeft het vast gelezen in de krant, gehoord op de radio of gezien op tv dat afgestudeerde studenten een moeilijk jaar tegemoet gaan op de arbeidsmarkt. De werkloosheid is verdubbeld. Maar de MBO’ers zouden het weer eens extra moeilijk krijgen en dit zorgt voor een negatief beeld. Ouders worden tegenwoordig al bang wanneer er ‘VMBO’ uit de cito-toets koker rolt en zien het MBO als ongewenst voor hun kinderen. Maar klopt dit beeld over het MBO wel?

Volgens een onderzoek door het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) zijn de cijfers verdubbeld als het gaat om de werkloosheid van afgestudeerde schoolverlaters. Onder de MBO’ers is er een werkloosheidsstijging van 3,2% naar 7%, bij WO’ers van 4% naar 7,9% en de minste stijging ligt bij de HBO’ers van 4% naar 6,6%. Het MBO doet het niet slechter dan het WO, maar ook niet beter dan het HBO qua werkloosheidcijfers. Desondanks is dit een zorgwekkende trend. Maar laten we dit in perspectief zetten.

Als we kijken naar de cijfers over de hoeveelheid maanden werkloos zijn voordat men een eerste baan vindt, dan ligt dit bij de MBO’ers het laagste. Toch wordt het MBO onheus bejegend door de media zoals Eenvandaag, NOS en Nu.nl, waarin werd verklaard dat je slechter af bent op het MBO dan bij andere onderwijssectoren, maar waarom wordt het MBO specifiek eruit gepikt?

Er zijn bepaalde sectoren waarin het MBO gewoon niet goed scoort. Dan hebben we het bijvoorbeeld over de creatieve of de administratieve sector, ook al is er wel een differentiatie binnen het MBO vanwege de verschillende niveaus. Maar de WO’ers en HBO’ers in deze sectoren hebben het ook moeilijk. Desondanks zouden de lageropgeleiden toch moeilijker op de arbeidsmarkt een baan vinden. De maatschappij focust teveel op de hogere opgeleide mensen en hecht daar meer waarde en status aan. Al sinds het jaar 2000 zet Den Haag in op een hoger opgeleide beroepsbevolking, dit om de ‘kenniseconomie’ te versterken.

Laatst concludeerde het Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA) vanuit hun eigen onderzoek dat Nederland tot 2021 250.000 extra nieuwe vakmensen nodig heeft, omdat vele vakmensen in de komende jaren met pensioen gaan. Dat aantal komt bovenop de normale behoefte van de arbeidsmarkt. Dat betekent dat we nieuwe opgeleide kappers, timmermannen, loodgieters, stratenmakers, bakkers en ga zo maar door nodig hebben. Dat zijn allemaal MBO’ers! Er wordt steeds gesproken over een kenniseconomie maar misschien wordt het tijd dat we gaan spreken over een ambachtseconomie.

Laten we het beeld nou bijstellen en meer respect tonen voor en waarde hechten aan vakmensen. Uit het rapport komt immers ook naar voren dat vakkennis evenveel en wellicht belangrijker wordt gevonden door werkgevers dan buitenlandse talen, ICT- of andere ‘hoogopgeleide’vaardigheden. Het MBO gaat de komende jaren belangrijker worden dan ooit. Laten we daarom blijven investeren in onze vakmensen.

Column geschreven door:

Lawrence Cheuk, Penningmeester JOB 2011-2012