Kan ik een vrijstelling krijgen voor een centraal examen en een instellingsexamen?

Centraal examen:

De examencommissie beslist of je behaalde cijfer voor het vak tot een vrijstelling leidt. De regels hierover moeten wel in de onderwijs- en examenregeling van jouw school staan!

Jouw school heeft het recht om aanvullend beleid op te stellen. Stel dat rekenen, Nederlands of Engels heel belangrijk is voor jouw beroep, dan kunnen zij als beleid hebben dat ze voor deze vakken geen vrijstelling geven, omdat zij het belangrijk vinden dat je daaraan werkt tijdens de opleiding. De school kan er ook voor kiezen om alleen vrijstelling te geven voor onderwijs maar niet voor het examen, of het omgekeerde. Ook kan de school een houdbaarheidsdatum hanteren. Het beleid over al deze zaken moet de school goed opschrijven, bijvoorbeeld in de onderwijs- en examenregeling (OER). Aan de regels die zij daar opschrijven, moet de school zich vervolgens wel houden. Dus iedere aanvraag moet hetzelfde worden behandeld, op basis van de wet en het aanvullende schoolbeleid.

Vrijstelling voor een onderdeel van het examen

Een examen bestaat soms uit verschillende onderdelen. Zo kan je in het verleden wel een mooi gemiddeld cijfer hebben behaald voor alle instellingsexamens samen, maar een laag cijfer voor het centraal examen waardoor je uiteindelijk een onvoldoende stond. Het omgekeerde kan natuurlijk ook. In zo’n geval kan je ook een aanvraag indienen bij de examencommissie om een vrijstelling te krijgen voor het gedeelte dat je al goed had afgesloten. Hierbij gelden verder dezelfde regels als hierboven beschreven.

Er kan zelfs nog verder worden onderverdeeld. Een examen voor de talen bestaat bijvoorbeeld uit veel onderdelen (zoals lezen en luisteren en schrijven en spreken). Voor ieder onderdeel behaal je een resultaat, op basis waarvan je uiteindelijk één eindresultaat krijgt. Als je tijdens een mbo-, havo- of vwo-opleiding zo’n onderdeel op het vereiste niveau hebt afgerond, kan je hiervoor vrijstelling aanvragen.

Als je eerder een mbo-opleiding hebt gedaan, kan je wat gemakkelijker een resultaat per onderdeel aantonen. Als je havo of vwo hebt gedaan, zal je ervoor moeten zorgen dat je naast je definitieve cijferlijst ook iets hebt waarop te zien is wat je bijvoorbeeld voor een schoolexamen spreken hebt behaald.

Als de examencommissie de vrijstelling voor een onderdeel toekent, wordt het cijfer dat je daarvoor in het verleden hebt behaald samen met de nieuwe resultaten voor de andere onderdelen gebruikt voor het berekenen van je nieuwe eindresultaat.

Vmbo naar mbo:
Kom je van het vmbo en heb je daar examen gedaan op niveau 2F, dan kan je geen vrijstelling krijgen. Je hebt een zogenaamde onderhoudsplicht, dus je moet altijd ook een mbo-examen maken.

Instelling examens:
De vrijstelling voor instellingsexamens ligt iets ingewikkelder. De school bepaalt namelijk zelf of de stof die getoetst is tijdens het instellingsexamen nog voldoet aan wat studenten over dat vak moeten weten. In de OER (onderwijs- en examenreglement) zou moeten staan wat de regels zijn over vrijstellingen voor instellingsexamens en hoe je een vrijstelling aanvraagt bij de examencommissie.

Invoering referentieniveaus: