Als je je voor 1 april 2023 aanmeldt, heb je recht op toelating tot de opleiding. De school kan je wel een negatief advies geven, maar daar hoef je niet naar te luisteren! Laat het ons weten als het bij jou mis gaat.
Toetsen en examens
Centrale examens zijn landelijke examens die elke mbo-student verplicht moet maken. Deze examens worden digitaal afgenomen en zijn voor iedereen hetzelfde. Studenten op alle mbo-niveaus doen centraal examen in Nederlands (lezen en luisteren). Studenten op niveau 4 doen daarnaast ook centraal examen in Engels (lezen en luisteren). De centrale examens worden gemaakt door Cito in opdracht van het College voor Toetsen en Examens (CvTE).
Let op! Voor Nederlands en Engels krijg je ook toetsen, examens en/of opdrachten van je school. Dit zijn geen centrale examens maar instellingsexamens.
Instellingsexamens zijn alle andere vakken waar jij toetsen of examens van moet maken. Deze verschillen per opleiding en per school.
Vanaf september 2022 zijn de examens voor het vak Rekenen geen centrale examens meer, maar instellingsexamens. Alle mbo-studenten moeten het rekenexamen maken. Voor studenten die vanaf september 2022 starten met een mbo-opleiding op niveau 2, 3 en 4 telt het resultaat van het rekenexamen mee voor je diploma.
In het mbo bestaan twee soorten examens, namelijk instellingsexamens en centrale examens:
- Instellingsexamens zijn toetsen die docenten op je eigen school maken of die de school inkoopt.
- De centrale examens Nederlands en Engels zijn toetsen die door Cito in opdracht van het College voor Toetsen en Examens (CvTE) worden gemaakt. Deze examens zijn voor iedere student hetzelfde en worden door studenten in het hele land gedurende dezelfde momenten in het jaar gemaakt.
Het verschilt per mbo-niveau en per vak of de centrale examens wel of niet meetellen voor je diploma:
Mbo 4
• Nederlandse taal telt mee (onderdelen lezen & luisteren);
• Engels telt mee;
• Rekenen moet je wel maken, maar als je vóór september 2022 met je opleiding bent gestart telt het cijfer voorlopig nog niet mee in de zak- en slaagregeling. Start je jouw opleiding vanaf het schooljaar 2022-2023, dan telt het rekenexamen wel mee voor je zak- en slaagregeling.
Mbo 2 en mbo 3
• Nederlandse taal telt mee (onderdelen lezen & luisteren);
• Rekenen moet je wel maken, maar als je vóór september 2022 met je opleiding bent gestart telt het cijfer voorlopig nog niet mee in de zak- en slaagregeling. Start je jouw opleiding vanaf het schooljaar 2022-2023, dan telt het rekenexamen wel mee voor je zak- en slaagregeling.
Entreeopleiding
• Nederlands en rekenen moet je maken, maar ze tellen niet mee in de zak- en slaagregeling. Het niveau van het examen bepaalt je school.
In 2009 heeft het Ministerie van Onderwijs besloten om centrale examens in te voeren voor Nederlandse taal en rekenen in het mbo. Dit is bedacht om er voor te zorgen dat elke student de Nederlandse taal en rekenen beheerst op hetzelfde niveau. Elk mbo-diploma heeft zo dezelfde kwaliteit en werkgevers weten wat je diploma waard is.
Wil je nog meer weten over waarom de overheid het belangrijk vindt dat je reken- en taalexamens maakt? Kijk dan hier.
Wanneer je als student vertraging oploopt, dan blijven je behaalde resultaten voor Nederlands, Engels en rekenen gewoon geldig tot het eind van de opleiding.
Een uitzondering hierop is dat een examencommissie kan besluiten om een bepaald resultaat nietig te verklaren als er reden is om aan te nemen dat je als student het niveau niet meer beheerst. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen als je een erg grote vertraging hebt opgelopen in je studie.
Er zijn vijf periodes per jaar waarin jouw school de centrale examens mag organiseren. Jouw school bepaalt zelf wanneer ze jou de mogelijkheid geven examen te doen, maar dit moet in ieder geval in de tweede helft van je opleiding of, bij opleidingen van twee jaar of korter, in het laatste jaar. Vraag dat dus na bij je school. In het mbo heb je recht op minimaal 2 kansen binnen de duur van je opleiding.
Deze staan in het onderwijs en examenreglement (OER) van je opleiding.
Alle mbo’ers moeten het rekenexamen maken. Wanneer je vóór september 2022 begonnen bent met je opleiding, telt het resultaat niet mee voor je diploma. Het resultaat staat wel op je resultatenlijst. Start je vanaf studiejaar 2022-2023 met je mbo-opleiding, dan telt het resultaat wel mee voor je diploma.
Vanaf het studiejaar 2017/2018 moet je als student op niveau 4 een centraal examen Engels maken. Je kan kiezen of je dit examen op B1- of B2-niveau doet.
Je hebt altijd recht om het Engels examen op een hoger niveau te maken.
Wil je dit? Vraag dit dan op tijd aan bij je docent Engels. In de OER (onderwijs en examenreglement) staat hoe ver van tevoren jij zo’n speciale aanvraag moet doen.
Als je een beperking hebt, dan heb je recht op aanpassingen tijdens je toetsen. Bij dyslexie bijvoorbeeld heb je recht op meer tijd. Bij autisme heb je recht op extra begeleiding en bij een lichamelijke beperking krijg je op je stage een aangepast bureau.
Aanpassingen van examens vraag je aan bij de examencommissie van je school. Zoek de contactgegevens op in je onderwijs- en examenreglementen (OER). Sommigen scholen hebben een Steunpunt Studie & Handicap. Ook bij de zorgcoördinator kan je terecht met vragen en voor advies. Op deze website zie je waar je op jouw school terecht kan ik voor vragen over aanpassingen.
Als je overstapt naar een andere opleiding of een andere school kan je soms vrijstellingen krijgen, maar dat gebeurt altijd in overleg met je school. In principe bepalen scholen namelijk zelf wat voor vrijstellingen ze je geven (al zitten hier wel eisen aan!). Informeer daar dus eerst goed naar voordat je je inschrijft. Kijk in de Onderwijs- en Examenregeling van de school waar je je inschrijft naar de regels voor het aanvragen en krijgen van vrijstellingen.
Als je klacht gaat over de beoordeling van een examen, volg dan onderstaand stappenplan.
Stap 1. De examencommissie
Als je een klacht hebt over een toets die je hebt gemaakt, of je vindt dat je verkeerd beoordeeld bent, dan is er op iedere school een Examencommissie waar je je klacht kan indienen. De Examencommissie bestaat meestal uit mensen van je school. Let op: het kan dus zijn dat daar nét iemand in zit waarover je een klacht indient!
Stap 2. Naar Commissie van Beroep
Als je het niet eens bent met wat de Examencommissie met jouw klacht doet, dan kun je naar de Commissie van Beroep. In deze commissie mogen wel mensen van je school zitten, maar ze mogen geen deel uitmaken van het bevoegd gezag en mogen geen lid zijn van de Examencommissie. Een ROC kan ook samen met andere ROC’s een Commissie van Beroep instellen. De Commissie van Beroep oordeelt over beslissingen van de Examencommissie en van de examinatoren.
Waar staan de adressen van de commissies?
In het OER (Onderwijs en Examenreglement) van je opleiding vind je het adres waar je de brief naartoe moet sturen en de reactietermijn.
Heb je een klacht over een Centraal Examen Nederlands of Engels? Neem dan contact op met ons!
Klachten insturen is belangrijk, omdat hierdoor soms fouten in de examens aan het licht komen. Wij verzamelen alle klachten en sturen ze door naar het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Soms is het al genoeg dat 1 student ons laat weten dat er een fout in een vraag zit. Wij sturen dit door en als het klopt wordt de vraag geneutraliseerd. Dat betekent dat hij niet meer meetelt in de beoordeling. Het loont dus om kritisch naar de examens te kijken en je klacht te melden!